Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji
Data publikacji: 25.04.2025 r.
Jak co roku na wiosnę zaktualizowaliśmy europejską encyklopedię poświęconą polityce młodzieżowej – Youth Wiki. W tym artykule opowiemy o tym, jakie organizacje reprezentują polską młodzież i sprawiają, że jest głos jest ważny i słyszany.
W Polsce istnieje kilka kluczowych organizacji reprezentujących młodzież i umożliwiających jej aktywny udział w życiu publicznym. Największą z nich jest Polska Rada Organizacji Młodzieżowych (PROM). To federacja zrzeszająca kilkadziesiąt wiodących organizacji pozarządowych w Polsce, reprezentująca niemal pół miliona młodych ludzi. Założona w 2011 roku, PROM pełni funkcję Krajowej Rady Młodzieży przy Europejskim Forum Młodzieży, będąc oficjalnym przedstawicielem polskiej młodzieży na Unijnych Konferencjach Młodzieżowych, dzięki czemu głos polskiej młodzieży dociera do instytucji unijnych. A od 2025 roku jest częścią EU Youth Stakeholders Group - która powstała dla ułatwienia konsultacji z młodzieżą na temat przyszłych inicjatyw politycznych UE.
Organizacja ta angażuje się także w działania rzecznicze, konsultacje polityk młodzieżowych oraz promowanie partycypacji i dialogu obywatelskiego. Członkami PROM są zarówno ogólnopolskie, jak i regionalne organizacje młodzieżowe, takie jak Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Poland, Międzynarodowe Stowarzyszenie Studentów Medycyny IFMSA-Poland, Związek Harcerstwa Polskiego, Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej oraz Związek Młodzieży Wiejskiej.
Celem PROM jest popularyzacja uczestnictwa młodych ludzi w życiu publicznym, informowanie opinii publicznej o stanie polityki na rzecz młodzieży w Polsce oraz reprezentowanie organizacji członkowskich wobec sektora publicznego i innych środowisk. Najważniejszym zadaniem Rady jest podejmowanie działań na rzecz stworzenia spójnej i nowoczesnej polityki młodzieżowej w kraju. PROM prowadzi różnorodne działania, takie jak rzecznictwo, organizacja Konwentu Młodzieżowych Sejmików, czy udział w Unijnym Dialogu Młodzieżowym. Współpracuje również z partnerami międzynarodowymi, dążąc do wzmocnienia głosu polskiej młodzieży na arenie europejskiej.
Kolejną ważną organizacją reprezentującą głos polskiej młodzieży jest także jest Sejm Dzieci i Młodzieży (SDiM), który został powołany w 1994 roku jako pierwszy tego typu projekt w Europie. Jak czytamy na stronie SDiM „XXX sesja, która odbyła się jesienią 2024 roku, była pod wieloma względami wyjątkowa. Intencją Kancelarii Sejmu było wyrównanie szans wszystkich młodych ludzi, którzy chcieliby wziąć udział w projekcie – w związku z tym, inaczej niż w poprzednich edycjach, wybór osób uczestniczących odbył się poprzez dwuetapowe losowanie. Najpierw ze wszystkich szkół podstawowych w Polsce wylosowano 153 placówki, a następnie w każdej z nich troje spośród chętnych uczniów – po jednej osobie z klas szóstych, siódmych i ósmych”. Choć nie jest to parlament wybierany w powszechnych wyborach, pełni funkcję edukacyjną, konsultacyjną i opiniodawczą. Każda kadencja koncentruje się na określonym temacie przewodnim, a uchwały przyjęte przez młodych posłów są przekazywane przedstawicielom władzy ustawodawczej i wykonawczej. Sesje plenarne SDiM cieszą się dużym zainteresowaniem mediów, co przyczynia się do zwiększenia świadomości społecznej na temat problemów dzieci i młodzieży.
Na poziomie lokalnym funkcjonują młodzieżowe rady miast, gmin oraz młodzieżowe sejmiki wojewódtwa, które umożliwiają młodym ludziom uczestnictwo w procesach decyzyjnych na szczeblu samorządowym. Ich zadaniem jest reprezentowanie interesów młodzieży w lokalnych społecznościach, doradzanie władzom samorządowym w sprawach dotyczących młodych mieszkańców oraz inicjowanie działań na rzecz poprawy ich sytuacji. Choć ich kompetencje są ograniczone i mają głównie charakter doradczy, stanowią ważną platformę dialogu między młodzieżą a władzami lokalnymi.
W środowisku akademickim istotną rolę odgrywa Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej (PSRP), który pełni funkcję reprezentatywną wobec ogółu studentów w kraju. PSRP uczestniczy w konsultacjach dotyczących zmian w prawie o szkolnictwie wyższym, opiniuje projekty aktów prawnych oraz podejmuje działania na rzecz poprawy jakości kształcenia i warunków studiowania. Jego działalność obejmuje również współpracę z międzynarodowymi organizacjami studenckimi, co pozwala na wymianę doświadczeń i reprezentowanie polskich studentów na arenie międzynarodowej.
Wszystkie te organizacje zostały opisane w Youth Wiki – internetowej encyklopedii polityki młodzieżowej. Aby dowiedzieć się, jak młodzież reprezentowana jest w innych państwach Europy, wystarczy odwiedzić Youth Wiki!