treść strony

Akcja: motywacja!

O koordynacji projektu współpracy szkół „Cogito ergo sum. Stereotypy i fake newsy jako zagrożenia w edukacji” opowiada Joanna Waszkowska, polonistka II LO im. Emilii Plater w Sosnowcu.

  • Projekt związany jest ze świadomym odbiorem informacji medialnych

    fot. Szymon Łaszewski

  • Podopieczni mają wiele pomysłów na nowe aktywności w ramach projektu

    fot. Szymon Łaszewski

  • Uczniowie wykorzystują nowe technologie, smartfony, aplikacje internetowe

    fot. Szymon Łaszewski

Wybuch pandemii w ubiegłym roku na moment sparaliżował funkcjonowanie szkół i trochę czasu zajęło odnalezienie się w nowej, wirtualnej przestrzeni edukacyjnej. Dochodzą do nas głosy, że w czasie nauki zdalnej, z którą mamy do czynienia w większości krajów europejskich, trudno prowadzić działania projektowe, a jeszcze trudniej zaangażować w nie uczniów. W jaki sposób państwu się to udało?  
Rozmowy z uczniami o nowej sytuacji rozpoczęliśmy bardzo wcześnie – jak tylko zaczęliśmy przypuszczać, że planowane na wiosnę 2020 r. wyjazdy się nie odbędą. Uczniowie byli więc świadomi realiów. Dzięki międzynarodowemu spotkaniu, które odbyło się w Polsce w grudniu, nawiązali już kontakty z uczestnikami projektu z innych krajów. Chęć podtrzymania relacji z pewnością sprzyjała ich zaangażowaniu w działania. Poza tym nasi podopieczni mają wiele pomysłów na nowe aktywności w ramach projektu, które są z powodzeniem realizowane. Sądzę, że oddolna inicjatywa i możliwość brania odpowiedzialności za to, co sami zaplanują, są dla nich bardzo ważne. Jako koordynator staram się nie decydować o wszystkich rodzajach aktywności uczniów. Jestem odpowiedzialna za filary, które muszą być spełnione, aby zrealizować główne cele naszego projektu, a pozostałe działania – i lokalne, i międzynarodowe – pozostawiam uczniom. Wszyscy nauczyciele tworzący nasz zespół projektowy byli zaskoczeni inicjatywą młodzieży!

Wyjątkowa grupa czy wyjątkowy projekt?
Myślę, że duże znaczenie ma to, że nasz projekt jest medialny, dotyczy tematyki bliskiej uczniom, porusza zagadnienia związane ze świadomym odbiorem informacji zamieszczanych głównie w internecie, w szczególności w mediach społecznościowych. Sam wybuch pandemii dał nam świetne materiały badawcze do pracy – liczba fake newsów, nad którymi mogliśmy się wspólnie zastanawiać, była naprawdę duża. Uczniowie w zasadzie byli pomysłodawcami całego projektu, sami zaproponowali, abyśmy w szkole zainteresowali się Erasmusem+ skierowanym właśnie do nich. Tematyka wypłynęła również od nich – w pewnym sensie naturalnie jako kontynuacja edukacji medialnej prowadzonej w naszej szkole.

Czy uczniowie od razu wiedzieli, czym chcieliby się zająć?
Raczej wiedzieli, że chcą wykorzystywać nowe technologie, smartfony, aplikacje internetowe, że fajnie by było móc wykazać się na blogu czy nakręcić filmy. Interesowały ich reklama i antyreklama, manipulacja i propaganda, bo sporo czasu na omawianie tych zagadnień poświęcaliśmy na lekcjach w szkole.

W państwa przypadku projekt realizowany w ramach programu Erasmus+ jest komplementarny z działaniami podejmowanymi na co dzień podczas realizacji zajęć szkolnych. Aktywności projektowe łączą się z już posiadaną przez uczniów wiedzą i doświadczeniem, a zarazem pozwalają zdobyć nowe umiejętności.
Tak, to jest niezwykle ważne w mojej pracy dydaktycznej – uczyć tak, aby obszary nauczania jakoś się zazębiały lub wynikały z siebie. Jest to tak zwana metoda scaffoldingu. Nie chcę przekazywać treści wyrwanych z kontekstu. Podobne podejście zastosowaliśmy w projekcie – każda aktywność, każde działanie ma czemuś służyć i być spójne z celami i tematyką projektu. Tylko wtedy ma to sens. Nasi uczniowie zresztą zadziwiająco szybko wychwytują wszelkie niespójności, negując celowość niektórych proponowanych działań, a my ich zdanie staramy się zawsze brać pod uwagę.

W jaki sposób według pani projekt może wpłynąć na uczniów?
Projekt przede wszystkim uczy elastyczności, gotowości do zmiany oraz umiejętności weryfikowania swoich pomysłów. Uczniowie włączeni w procesy decyzyjne widzą, że nie wszystkie nasze plany da się zrealizować – chociażby z powodu koronawirusa. Ćwiczymy reagowanie na trudności. Uczniowie stają się otwarci na własne pomysły, nie boją się ich przedstawiać na forum, a do zadań podchodzą kreatywnie. Nie do przecenienia są budzące się w nich wiara w siebie i ciekawość drugiego człowieka. Nasza zróżnicowana pod względem kulturowym grupa projektowa stwarza okazję, by tę otwartość budować. Zamiast łatwej oceny czyjejś postawy uczniowie próbują dociekać i rozumieć. Widzą, że mimo różnic wiele ich łączy z kolegami i koleżankami z innych krajów.

*Projekt „Cogito ergo sum. Stereotypy i fake newsy jako zagrożenia w edukacji. Nauka świadomego obywatelstwa w Europie”, finansowany z programu Erasmus+ Edukacja szkolna, ma rozbudzić zainteresowanie językiem jako narzędziem wywierania wpływu w codziennych formach komunikowania się i w mediach. W jego ramach uczniowie i nauczyciele ze szkół partnerskich z Austrii, Bułgarii, Macedonii, Portugalii i Turcji współpracują ze sobą online i podczas mobilności. Z uwagi na pandemię realizacja projektu została przedłużona do 2022 r. Budżet całkowity: 197 070 euro (w tym Polska jako koordynator 35 704 euro).