treść strony

Drugie życie kopalni

Od ponad czterech lat wolontariusze Europejskiego Korpusu Solidarności z różnych zakątków Europy przybywają do Rybnika, by wspierać działania lokalnej instytucji kultury

  • Kristina Latáková z Katarzyną Buchalik podczas działań projektowych

    fot. Marcin Giba

  • Anton Merkel z załogą Ignacego w Kopalni Guido w Zabrzu

    fot. Archiwum Kopalni Ignacy

  • Kopalnia Ignacy nocą

    fot. Michał Koczy

  • Zekiye Şeyma İşel na zajęciach z dziećmi

    fot. Andrzej Kieś

Zabytkowa Kopalnia IGNACY to wyjątkowe miejsce na turystyczno-kulturalnej mapie Rybnika. Rozległy industrialny kompleks, w którym jeszcze niespełna 30 lat temu wydobywano czarne złoto, stanowi dziś siedzibę prężnie działającej instytucji kultury, w skład której wchodzi m.in. interaktywne centrum nauki. Zabytkowa maszyna parowa, 46-metrowa wieża ciśnień z widokiem na panoramę Rybnika i okolic, nowoczesna Strefa Odkrywania, Wyobraźni i Aktywności, a także liczne wydarzenia, wystawy i imprezy kulturalne – to atrakcje, które przez cały rok przyciągają tysiące turystów, nie tylko z Polski, ale i z zagranicy. Na tle lokalnych instytucji kultury miejsce to wyróżnia coś jeszcze – od kilku lat regularnie gości wolontariuszy z różnych zakątków Europy, przybywających do Polski w ramach programu Europejski Korpus Solidarności (EKS).

Z Madery, Tbilisi, Malagi…
– Międzynarodowy skład zespołu pracującego w Zabytkowej Kopalni IGNACY dodaje naszej instytucji zarówno kolorytu, jak i prestiżu – opowiada Andrzej Kieś, pracownik Kopalni koordynujący na miejscu działania wolontariuszy. – To, że ktoś decyduje się przylecieć z tak pięknych i egzotycznych miejsc, jak Madera, Tbilisi czy Malaga, żeby pracować w rybnickiej dzielnicy Niewiadom, samo w sobie jest niesamowite – dodaje z entuzjazmem.

Wszystko zaczęło się w 2018 r., kiedy Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Przedsiębiorczego (FRSP) ze śląskiej Woli nawiązała współpracę z ZK IGNACY i przygotowała Projekt Wolontariatu „Challenge Yourself in Rybnik”, finansowany ze środków Komisji Europejskiej w ramach programu Europejski Korpus Solidarności. Jesienią 2019 roku do Kopalni zawitali pierwsi dwaj wolontariusze, którzy spędzili tam blisko 10 miesięcy. Projekt szybko doczekał się następcy – „Challenge Yourself in Rybnik 2.0”, dzięki któremu na Śląsk przybyli kolejni młodzi Europejczycy.

– Do udziału w projektach najczęściej zgłaszają się osoby, które chcą się przyjrzeć funkcjonowaniu tego rodzaju instytucji. W rozmowach rekrutacyjnych wspominają też o zainteresowaniu historią Polski, a niekiedy nawet Śląska – opowiada Magdalena Franke, koordynatorka projektów z ramienia FRSP. 

Od szycia po tworzenie animacji
Od 2019 r. na wolontariat do Kopalni w ramach czterech projektów EKS-u przyjechało łącznie 11 osób. Wśród nich 23-letnia Diana z Gruzji (projekt „Opportunities ahead in Rybnik!”) i 20-letni Anton z Niemiec (projekt „Volunteering – step to the future”), którzy uczestniczą w życiu rybnickiego centrum nauki i kultury. – To fascynujące miejsce – przekonuje Anton. – Wyposażenie Kopalni, nowoczesne multimedia, wysoki poziom wystaw i świetna organizacja zrobiły na mnie wrażenie – dodaje. Wolontariusze chętnie angażują się w realizację wydarzeń, obsługę wystaw, a także w proste prace administracyjno-biurowe. Prowadzą zajęcia z angielskiego, działają w lokalnej świetlicy środowiskowej, pomagają w obsłudze zagranicznych turystów. – W Kopalni cały czas tyle się dzieje, że nie ma czasu na nudę! – śmieje się Diana.

– Staramy się tak zagospodarować naszych wolontariuszy, aby charakter prowadzonych przez nich działań miał związek z ich predyspozycjami – opowiada Andrzej Kieś. – Osobie, która ma talent manualny, proponujemy szycie ubrań, które później wykorzystujemy przy przygotowywaniu pikników historycznych. Z kolei ktoś z talentem plastycznym i biegłością w korzystaniu z programów graficznych tworzy animacje dla dzieci – wymienia.

Wieczór gruziński? Czemu nie?!
Stało się już tradycją, że każdy z zagranicznych wolontariuszy Zabytkowej Kopalni IGNACY organizuje wydarzenie będące prezentacją jego rodzinnych stron, połączone z degustacją potraw. Mieszkańcy Rybnika chętnie w tych spotkaniach uczestniczą – na przygotowany przez Dianę wieczór gruziński sto biletów rozeszło się w jeden dzień. – A pewnie sprzedalibyśmy i więcej, gdyby nie limit pojemności nadszybia Kościuszko – opowiada Andrzej Kieś.

Okazji do spotkań i poznawania się jest więcej, bo wolontariusze EKS-u lubią angażować się w życie lokalnej społeczności. Anton zapisał się do rybnickiego chóru, regularnie chodzi na próby i wziął już nawet udział w jednym koncercie. Intensywnie uczy się też polskiego, co dodatkowo sprzyja integracji z miejscowymi. – Jestem pozytywnie zaskoczony otwartością Polaków – opowiada. – Dzięki wszystkim życzliwym osobom, które spotykam na swojej drodze, czuję się tu naprawdę dobrze.

Aktualnie w Zabytkowej Kopalni realizowane są w ramach EKS-u następujące projekty: „Opportunities ahead in Rybnik!”, czas trwania: 2022–2024, kwota dofinansowania: 194 850 euro; oraz „Volunteering – step to the future”, czas trwania: 2023–2025, kwota dofinansowania: 209 340 euro. Więcej informacji o możliwościach realizacji projektów w ramach EKS-u na: eks.org.pl