Aktualności

Czarniecka Góra w woj. świętokrzyskim – kiedyś popularne uzdrowisko, w którym leczono choroby układu oddechowego. Październik 2021 r. Trwa realizacja projektu „Critical Workers”. Ponad trzydzieści osób w wieku 21-30 lat z Hiszpanii, Portugalii, Ukrainy, Chorwacji, Czech i Polski ogląda film „Diabeł ubiera się u Prady”. Reakcje są bardzo różne. Na sali są osoby, które dostrzegają, że jedna z głównych bohaterek, Miranda (grana przez Meryl Streep), mobbinguje swoich podwładnych. Jednak niektórzy nie widzą w jej zachowaniu nic złego i uważają, że reakcje asystentki Andrei (w tej roli Anne Hathaway) są mocno przesadzone. Przecież dzięki ciekawej pracy w magazynie „Runway” może się rozwijać, a krew, pot i łzy są wpisane w pracę pod presją czasu.

Zagrożenia na rynku pracy
Jedną z pomysłodawczyń projektu „Critical Workers” jest Klaudia Lepiarz, założycielka Fundacji Vamos!. Jesienią 2019 r. była – w ramach programu Erasmus+ – na wymianie młodzieżowej w Armenii. – Tamten projekt poświęcony był przede wszystkim krytycznemu myśleniu w mediach. Wówczas zrodził się pomysł, aby w Polsce zorganizować działania pobudzające krytyczne myślenie wśród osób wchodzących na rynek pracy. One bowiem są szczególnie narażone na pułapki i rozczarowania. Niestety, sama również ich doświadczyłam, bo zetknęłam się z mobbingiem – tłumaczy. – Większa świadomość pozwala skutecznie egzekwować prawa pracownicze – dodaje.
Podczas warsztatów, które Fundacja Vamos! zorganizowała w Czarnieckiej Górze, okazało się, że nie we wszystkich krajach znane jest pojęcie mobbingu. W Ukrainie i Chorwacji to zjawisko formalnie, z punktu widzenia prawa, nie istnieje. W Hiszpanii zaś bardzo trudno udowodnić mobbing. Aby to zrobić, trzeba zebrać wiele dowodów: screeny rozmów, czatów i nagrania. – Definicja mobbingu jest w Hiszpanii skonstruowana w taki sposób, że jeśli się na coś zgadzasz, to nie jest to mobbing. W sumie więc – zgadzając się na to, że pracujesz – dajesz przyzwolenie na przemoc – mówi Anna Różak, uczestniczka projektu.

Złe traktowanie na uczelniach i w związkach
Valentina Jagetić, studentka polonistyki z Zagrzebia, dowiedziała się, że mobbing może występować tylko w pracy, ale techniki manipulacji w nim stosowane wykorzystywane są także w szkole (agresja rówieśnicza), na uczelni (nękanie ze strony wykładowców), w rodzinie, a nawet w związkach. – Ważne jest, aby rozpoznawać oznaki mobbingu i mieć świadomość, jak sobie z nimi radzić. Bo konsekwencje mogą być poważne: problemy psychiczne, finansowe, zdrowotne, poczucie winy – tłumaczy Valentina. Podstawowym sposobem obrony przed mobbingiem jest wyraźne stawianie granic. W nauce tego procesu miała pomóc metoda „Teatru Uciśnionych”, stworzona przez brazylijskiego reżysera Augusto Boala. Uczestnicy projektu odgrywali scenkę, a później powtarzali ją z udziałem publiczności, która mogła wkroczyć i zareagować, by zmienić przebieg danej sytuacji. – Ta metoda angażowała różne emocje. Chodziło o to, aby pokazać, że ofiary mobbingu nie mogą biernie czekać, muszą nauczyć się asertywności – wyjaśnia Klaudia Lepiarz. Uczestnicy projektu „Critical Workers” to osoby, które dopiero planują wejście na rynek pracy albo też mają za sobą pierwsze doświadczenia zawodowe. Każdy z nich wyjechał z Czarnieckiej Góry z nowym spojrzeniem na mobbing. – Jestem przekonana, że teraz już nikt z nich nie ma wątpliwości, że filmowa Miranda była typową mobberką, bo wszyscy dowiedzieliśmy się, na czym polega ten rodzaj przemocy – zaznacza Klaudia Lepiarz.

Pomagają ofiarom mobbingu
Projekt „Critical Workers” zakończył się w lutym 2022 r., ale zaowocował kolejnym działaniem. Na początku tego roku Fundacja Vamos! założyła poradnię online dla osób, które doświadczają mobbingu. Jej nazwa wiele mówi – „PracoPozytyw”.

Bezpłatnych konsultacji w formule online udzielają doradcy zawodowi, psychologowie, prawnicy (www.pracopozytyw.fundacjavamos.org). Po pomoc zgłaszają się do nich pracownicy, którzy podejrzewają, że są ofiarami mobbingu, borykają się z wypaleniem zawodowym albo też mają konflikt z szefem lub współpracownikami. Efekty projektu to też przygotowany przez uczestników e-book zawierający antymobbingowy poradnik, gra planszowa i piosenka pod tytułem „Together we’re strong”.

Mobbing – prześladowanie, uporczywe nękanie i zastraszanie, stosowanie przemocy psychicznej wobec podwładnego lub współpracownika w miejscu pracy.

Projekt „Critical Workers” realizowany był przez Fundację Vamos! (www. fundacjavamos.org) w ramach programu Erasmus+ w sektorze Młodzież (Akcja 1. Mobilność młodzieży). Czas trwania projektu: sierpień 2020 r. – luty 2022 r. Kwota dofinansowania: 18 798 euro.

Zainteresował Cię ten tekst?
Przejrzyj pełne wydanie Europy dla Aktywnych 3/2022: