treść strony

Wśród fabryk i pałaców – spacer po Łodzi

Najdłuższa fontanna w Europie, największy w Polsce mural oraz jeden z kilku ostatnich fotoplastikonów na świecie – to wszystko można zobaczyć w Łodzi. W 2021 r. otwarto tu pierwsze w kraju Muzeum Światła, a w tym roku powstanie jedyne w Polsce Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej.

  • Łódzka ulica Piotrkowska

    fot. Shutterstock

  • Jednorożec z ulicy Piotrkowskiej

    fot. Shutterstock

  • Mozaika w Pasażu Róży

    fot. Shutterstock

  • Pałac Poznańskich

    fot. Shutterstock

  • Fotoplastikon

    fot. Muzeum Kinematografii

  • Muzeum Kinematografii

    fot. Shutterstock

  • Manufaktura

    fot. Shutterstock

  • Manufaktura

    fot. Shutterstock

  • EC1

    fot. Shutterstock

  • EC1

    fot. MirSiwy

1. ULICA PIOTRKOWSKA
Nazywana królową polskich ulic i kręgosłupem Łodzi. To wokół niej skupione są wszystkie najważniejsze atrakcje miasta. Część Piotrkowskiej to miejski deptak – od pomnika Tadeusza Kościuszki do pomnika Jednorożca. Integralną częścią tej, znajdującej się w rejestrze zabytków, ulicy są podwórka pełne artystycznych kawiarenek, pubów i zakamarków. Znajdziemy tu też Aleję Gwiazd – uhonorowanie słynnych postaci polskiej kinematografii, oraz filmowy mural z Charliem Chaplinem. Przy tej arterii stoją najważniejsze świątynie: archikatedra łódzka (jeden z najwyższych kościołów w Polsce, mierzący ponad 100 m wysokości), wzorowana na niemieckiej katedrze w Ulm, a także ewangelicko-augsburski kościół św. Mateusza, słynący ze wspaniałej akustyki. Tu też zlokalizowane są muzea warte odwiedzenia, np. Muzeum Włókiennictwa (w dawnej Białej Fabryce Geyera) oraz pierwsze w kraju Muzeum Światła.

2. MANUFAKTURA
Wyjątkowy przykład architektury poprzemysłowej. W zrewitalizowanych XIX-wiecznych budynkach fabryki włókienniczej Izraela Poznańskiego mieszczą się: centrum handlowe i muzea (Muzeum Sztuki, Muzeum Fabryki), a także multikino, teatr, eksperymentarium, szkoła tańca, kawiarnie oraz trzyipółhektarowy Rynek Włókniarek Łódzkich z najdłuższą fontanną (prawie 300 metrów!) w Europie, który latem zmienia się w plażę, a zimą – w lodowisko. Odbywają się tu imprezy sportowe, koncerty i jarmarki.

3. PASAŻ RÓŻY
To nazwa niezwykłego podwórka przy ul. Piotrkowskiej 3. W kamienicy pod tym adresem mieścił się pierwszy hotel w Łodzi. W 2013 r. artystka Joanna Rajkowska ułożyła na ścianach budynku kawałki szklanych lusterek, które odbijają zniekształcone obrazy. Mozaika ta nawiązuje do odbudowy siatkówki oka u córki artystki, Róży, po tym jak dziewczynka przeszła chemioterapię i widziała świat fragmentarycznie. Teraz odwiedzający to miejsce podejmują próbę składania obrazu z fragmentów w całość. To również ulubione tło do fotografowania się zarówno wśród mieszkańców, jak i turystów.

4. PAŁACE I REZYDENCJE
Obok łódzkich fabryk ich właściciele i najbogatsi mieszkańcy miasta wznosili swoje rezydencje. Na przełomie XIX i XX wieku znajdowało się tu aż 120 pałaców! Nie wszystkie przetrwały do dziś, ale dwa z nich trzeba koniecznie zobaczyć. Pierwszy to tzw. łódzki Luwr, czyli pałac rodziny Poznańskich, z zachowanymi oryginalnymi wnętrzami, które zagrały w wielu produkcjach filmowych. Obecnie mieści się tu Muzeum Miasta Łodzi. Druga rezydencja, pałac Karola Scheiblera, jest pozornie skromna. Elewacja budynku nie zdradza, że to posiadłość króla bawełny, zachwycająca pełnymi przepychu wnętrzami, z majolikowymi piecami i palarnią w stylu mauretańskim. Dziś to siedziba Muzeum Kinematografii, którego perełką jest fotoplastikon z początku XX wieku, pochodzący z wytwórni Augusta Fuhrmanna, wynalazcy tego urządzenia. To jeden z zaledwie kilku zachowanych fotoplastikonów na świecie.

5. ŁÓDZKI STREET ART
Szlak ponad 150 murali, rzeźb i instalacji artystycznych. Wśród nich są m.in. najwyższy w Polsce, ponad 70-metrowy mural na ścianach wieżowca, przedstawiający Wiedźmina oraz słynne neony, np. Wdech/Wydech. Aby je zobaczyć, wystarczy wyruszyć na spacer z bezpłatną mapą, którą można pobrać ze strony Łódzkiej Organizacji Turystycznej.

6. EC1 MIASTO KULTURY
To część większego projektu pod nazwą Nowe Centrum Łodzi. Najstarszą, bo z początku XX wieku, łódzką elektrociepłownię zrewitalizowano i zamieniono w nowoczesną budowlę, której fasada kojarzy się z hełmem Lorda Vadera, czarnego charakteru ze słynnej sagi filmowej Gwiezdne wojny. W EC1 mieści się Planetarium, Ulica Żywiołów oraz Centrum Nauki i Techniki. W tym roku zostanie tu otwarte jedyne w Polsce Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej EC1.

Łódzkie atrakcje poleca Krzysztof Olkusz – certyfikowany przewodnik po Łodzi i pilot wycieczek, absolwent etnologii na Uniwersytecie Łódzkim, współautor Przewodnika po filmowej Łodzi.

Zagraniczni studenci o Łodzi:
Anastazja Boryczewska z Białorusi, studentka kierunku nowe media i kultura cyfrowa na Uniwersytecie Łódzkim: Jestem w Łodzi dopiero od kilku miesięcy, ale już odkryłam piękno tego miasta. Jestem pod wrażeniem ulicy Piotrkowskiej i Manufaktury. To zdumiewające, że centrum handlowe to zabytek – niezwykłe połączenie historii z nowoczesnością.

Elnuz Bozorow z Uzbekistanu, student zarządzania i finansów na Uniwersytecie Łódzkim: Zdecydowałem się studiować w Łodzi, bo to piękne miasto, w którym mieszka się wygodnie i niedrogo. Bardzo lubię spacerować ulicą Piotrkowską, przyglądać się starym budynkom, a wiosną planuję zwiedzić łódzkie zoo z orientarium.

Zainteresował Cię ten tekst?
Przejrzyj pełne wydanie Europy dla Aktywnych 1/2023: